Update 28/10/’14: Nonna Rosa is sinds januari van dit jaar niet meer de thuisbasis van Stichting Kledingbank ‘s-Hertogenbosch. De Kledingbank wordt tegenwoordig gefaciliteerd door tweedehands kledingwinkel IngeDinge, een initiatief van sociaal-onderneemster Inge Jeunink. Zij maakt tevens deel uit van het bestuurslid van de Kledingbank. 

In elke stad of dorp staan ze wel tegenwoordig: KICI containers voor het inzamelen van afgedankte kleding. Menig Nederlander stort hierin zijn of haar gedragen kleding, in de veronderstelling dat alles aan een goed doel wordt geschonken. Helaas is de realiteit iets anders. Samen met de site MeisjeMeisje ging ik de afgelopen dagen op onderzoek uit en kwam tot een schrikbarende conclusie: Slechts minder dan een kwart van de jaarlijkse opbrengsten van KICI gaat daadwerkelijk naar het goede doel. De rest wordt voor het grootste gedeelte aan ‘onkosten’ besteed.

In Nederland is KICI de grootste inzamelaar van tweedehandskleding voor goede doelen. De organisatie heeft op vele plekken in Nederland kledingcontainers staan, waar jaarlijks tonnen aan kleding in gedropt worden. Vorig jaar werd er maar liefst 10.590.000 kilo opgehaald aan gebruikte kleding. Van de waarde van deze kleding gaat tegenwoordig een aardig zakcentje naar de gemeentes, waar al deze containers staan. Hier werd eerder dit jaar al door diverse kranten, waaronder de Volkskrant  uitgebreid aandacht aan besteed. De opgelopen opbrengst voor gemeenten ligt met name in het feit dat de kiloprijs voor textiel nogal gestegen is. Hierdoor gaat er gemiddeld zo’n slordige 35 euro cent per kilo rechtstreeks naar de gemeentekas.

Uit de jaarcijfers over 2012 blijkt bovendien dat KICI slechts 23,4% van haar inzamelingen daadwerkelijk aan goede doelen geeft. De jaarcijfers, die hier te downloaden zijn, geven duidelijk aan dat het grootste gedeelte van de opbrengsten uitsluitend besteed wordt aan onkosten binnen de eigen organisatie. Vorig jaar waren de baten maar liefst Euro 5.158000,— (bron: jaarverslag) en ging er slechts Euro 1.207.000,— (bron: jaarverslag) daadwerkelijk naar goede doelen. Toch knap voor een organisatie met een charitatieve insteek. Uiteraard hebben de twee bestuurders ook een riant salaris, waarbij de auto van de zaak niet mag ontbreken. Gezamenlijk tikken de beide heren even Euro 273.191,- af op de balans. Opmerkelijk is ook dat er vorig jaar blijkbaar meer kleding werd afgekeurd (bron: jaarverslag) en uitsluitend nog geschikt werd bevonden als bijvoorbeeld isolatiemateriaal.

Laat KICI nou net een aandeel van 33,3%  in zo’n isolatiebedrijf, (bron: pagina 109 jaarverslag) genaamd MVO Bouw BV in Tilburg, handelend onder Metisse Isolatie, hebben waar dit soort afgekeurde kleding naar toe gaat. Hoeveel kilo’s hier naar toe gaan en wat de opbrengst van deze isolatie materialen zijn, staat natuurlijk niet vermeld in het jaarverslag van KICI.

Helaas is de gang van zaken rondom een bedrijf als KICI niet uniek. Ook in het buitenland, in landen als Groot-Brittannië, Canada en Amerika is er al een aantal jaren veel kritiek op dit soort kledinginzamelingsbedrijven, waarbij er flink verdiend wordt aan afgedankte kleding. Geld wat uiteindelijk amper bij de goede doelen terecht komt waarvoor het eigenlijk bestemd is.

De kwestie rond een organisatie zoals KICI roept wel de vraag op: “Wat nu te doen met mijn gedragen kleding die ik aan een goed doel wil schenken?” Hier zijn een aantal goede alternatieven voor. Vaak zijn er binnen dorpen en steden kleine plaatselijke organisaties (vaak gebonden aan een kerk) die zonder veel overhead kosten, wel al hun opgehaalde gelden schenken aan goede doelen. Dit gaat vaak om kleinschalige goede doelen, waarvan je zeker weet dat de gelden niet blijven hangen aan de strijkstok van duurbetaalde bestuurders, maar waar vele onbetaalde vrijwilligers alle werkzaamheden verrichten.

Zo belde ik van de week met Hanneke van Gerwen, vrijwilligster bij de Vincentiusvereniging in Tilburg. Vincentius is een van oorsprong christelijke vrijwilligersorganisatie, die door middel van armoedebestrijding en persoonlijke hulpverlening opkomt voor de zwakkeren in de samenleving. De vereniging heeft diverse vestigingen in het hele land. Sommige vestigingen beschikken over een depot waar tweedehands kleding en meubelen worden verzameld en verkocht. De opbrengst gaat geheel naar het goede doel. Volgens Hanneke is dat elk jaar een ander project, maar altijd een dat zich richt op armoedebestrijding. Zo werd eerder een geldbedrag gedoneerd aan de voedselbank voor de aanschaf van een extra koeling en een andere keer werd er geld geschonken aan een liefdadigheidsproject in Afrika. De vereniging wordt uitsluitend gerund door vrijwilligers. Voor het sorteren van kleding en meubels of voor het bemannen van de winkel. Alle bruikbare spullen kunnen bij het depot worden afgegeven en in sommige gevallen, bijvoorbeeld wanneer iemand overlijdt en de woning moet worden leeggehaald, komen de vrijwilligers de spullen ophalen met een bus. Kapotte of vieze kleding wordt voor een paar centen doorverkocht aan een voddenboer, maar ook die opbrengst gaat naar het goede doel. Kijk voor de dichtstbijzijnde Vincentiusvereniging op www.vincentiusvereniging.nl.

Een ander goed doel is Stichting Kledingbank. Ik sprak met Monique Bredeveld, voorzitster van kledingbank ‘t Bènkske van ‘s-Hertogenbosch en omgeving. Thuisbasis van de kledingbank is Nonna Rosa, de tweedehands kledingwinkel van Carlijn Hermes in Rosmalen. De voorraad door particulieren afgedankte kleding nam dusdanig toe dat Carlijn besloot een deel ervan weg te geven aan mensen in moeilijke situaties. Eens per drie maanden mogen personen die geïndiceerd zijn door officiële instanties gratis kleding en textiel uitzoeken: 2 stuks onderkleding, 3 stuks bovenkleding en 1 paar schoenen per persoon. Het magazijn van de winkel werd omgedoopt tot sorteercentrum waar inmiddels 19 vrijwilligers werkzaam zijn. Een groothandel in sokken doneert nieuwe sokken, wat een waardevolle aanvulling is op het basispakket. Het enige wat nog ontbreekt is nieuw ondergoed. De kledingbank krijgt geen subsidie, maar redt zichzelf dankzij sponsoren en de vrijwilligers. Het geld voor het oprichten van de stichting verdienden ze door appeltaarten te bakken en te verkopen op de plaatselijke kerstmarkt.

Veel mensen zijn zich niet bewust van de toenemende armoede in Nederland. Kledingbank ‘t Bènskse helpt inmiddels 80 minima en dat aantal neemt gestaag toe. De Nationale Kledingbank helpt zelfs zo’n 6000 mensen! Dus – en zonder al te ‘rechts’ over te komen: waarom zou je je oude kleding naar Afrika sturen als je je medelanders er ook mee kunt helpen? Naar de bank brengen die ouwe meuk! Kijk voor de dichtstbijzijnde kledingbank op: www.denationalekledingbank.nl

Een derde optie voor het lozen van je oude kleding is de plaatselijke kringloopwinkel. Veel kringloopwinkels, waaronder de winkels van Vindingrijk in ‘s-Hertogenbosch en Breda, werken met personeel van de Weener Groep. De Weener Groep bemiddelt mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar geschikt werk, wat an sich al een goed doel is. Bijna elke gemeente heeft een eigen kringloopwinkel. Via de telefoongids of google heb je er zo eentje gevonden. Kijk ook eens in je wijk- of dorpskrant voor adressen of zoek op je gemeentelijke internetpagina voor kleinschalige organisaties die gebruikte goederen inzamelen.

Bedenk dus goed wat je met je oude kleding doet! Hopelijk hebben wij je een eindje op weg geholpen. Succes!

Met dank aan: MeisjeMeisje, Stichting Kledingbank ‘t Bènkske, De Nationale Kledingbank, Vincentiusvereniging Tilburg, Vindingrijk en de Weener Groep.